Tuyển tập ca dao về Nha Trang gợi nhớ tuổi thơ và miền ký ức
Ca dao về Nha Trang là những lời thơ dân gian mộc mạc nhưng sâu sắc, khắc họa vẻ đẹp của phố biển hiền hòa và con người đậm chất miền Trung. Giữa nhịp sống hiện đại, những câu ca ấy như tiếng gọi từ quá khứ, khiến lòng người bồi hồi nhớ thương vùng đất đầy nắng gió, nơi lưu giữ hồn quê qua từng vần điệu chân phương.
Đôi nét về Nha Trang
Nha Trang – viên ngọc quý của miền Trung Việt Nam – là thành phố biển thuộc tỉnh Khánh Hòa, nổi tiếng với cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp, khí hậu ôn hòa và nền văn hóa đặc sắc.
Bãi biển Nha Trang từng được mệnh danh là một trong những bãi biển đẹp nhất hành tinh, với làn nước xanh ngọc bích, bờ cát trắng trải dài và hệ sinh thái biển phong phú. Không chỉ hấp dẫn du khách bằng vẻ đẹp hiện đại và nhộn nhịp, Nha Trang còn mang trong mình chiều sâu lịch sử, văn hóa và truyền thống lâu đời.
Trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam, hình ảnh Nha Trang trong ca dao hiện lên gần gũi và mộc mạc, gắn liền với đời sống của người dân miền biển. Những câu ca dao không chỉ tái hiện vẻ đẹp thiên nhiên trù phú mà còn phản ánh nếp sống cần cù, nghĩa tình và đậm chất quê hương.
Từ tiếng sóng vỗ bờ, cánh buồm no gió đến tiếng chài gọi nhau sớm mai – tất cả tạo nên một bức tranh Nha Trang bình dị mà sâu lắng trong tâm thức người Việt.
Đặc biệt, ca dao về Nha Trang còn là lời tự sự thầm thì của những người con xa quê, mang theo nỗi nhớ da diết về một vùng đất đầy nắng gió nhưng chan chứa tình người. Qua những vần thơ dân gian, Nha Trang không chỉ hiện hữu như một danh lam thắng cảnh mà còn là biểu tượng của hồn quê miền Trung – giản dị, bền bỉ và đầy yêu thương.
Những câu ca dao về Nha Trang
Những câu ca giản dị ấy không chỉ miêu tả vẻ đẹp thiên nhiên, mà còn thể hiện nỗi nhớ, tình yêu đôi lứa, lòng hiếu nghĩa và nét văn hóa đặc trưng của người dân vùng biển.
1/
Anh đứng ở Nha Trang
Trông sang xóm Bóng
Ánh trăng lờ mờ, lượn sóng lăn tăn
Gần nhau chưa kịp nói năng
Bây giờ sông cách, biển ngăn ngại ngùng!
Biển sâu con cá vẫy vùng
Sông sâu không dễ mượn dòng đưa thư
Anh nguyền cùng em:
Bao giờ Hòn Chữ bẻ tư
Biển Nha Trang cạn nước, anh mới từ duyên em
Ý nghĩa:
Bài ca dao thể hiện nỗi buồn chia ly và tình yêu sâu nặng của đôi trai gái. Hình ảnh Nha Trang – Xóm Bóng là hai bờ đối diện, tượng trưng cho khoảng cách. Dù "sông cách, biển ngăn", chàng trai vẫn thề nguyền chung thủy. Lời nguyền "Hòn Chữ bẻ tư" hay "biển Nha Trang cạn nước" là cách nói phúng dụ để khẳng định tình cảm sắt son, không gì thay đổi được.
2/
Khánh Hòa biển rộng non cao
Trầm hương Vạn Giã, yến sào Nha Trang
Ý nghĩa:
Câu ca thể hiện niềm tự hào về thiên nhiên và sản vật quý của Khánh Hòa. “Biển rộng non cao” nói đến cảnh sắc hùng vĩ, còn “trầm hương” và “yến sào” là đặc sản nổi tiếng của Vạn Giã và Nha Trang – biểu tượng của sự giàu đẹp, trù phú.
3/
Đi đâu cũng nhớ Khánh Hòa
Nhớ Nha Trang gió mát, nhớ Ninh Hòa nhiều nem
Ý nghĩa:
Câu ca dao nói lên nỗi nhớ quê hương da diết của người xa xứ. Nha Trang với khí hậu mát mẻ, dễ chịu, và Ninh Hòa với đặc sản nem nướng trở thành những hình ảnh in sâu trong tâm trí người con Khánh Hòa.
4/
Sông Nha Trang cát vàng nước lục
Thảnh thơi con cá đục lội dọc lội ngang
Ðã nguyền cùng em giữ dạ đá vàng
Quý chi tách cà phê đen, ly sữa bò trắng
Anh nỡ phụ phàng nước non.
Ý nghĩa:
Bài ca thể hiện hình ảnh thiên nhiên hữu tình và sự thủy chung trong tình yêu. Dù cuộc sống có vật chất đầy đủ (“cà phê đen, sữa bò trắng”), người con trai vẫn chọn giữ lời thề “dạ đá vàng” với người yêu – một tình yêu chân thành, vượt trên mọi cám dỗ.
5/
Bãi biển Nha Trang mịn màng, trắng trẻo
Nước trong leo lẻo, gió mát trăng thanh
Đêm đêm thơ thẩn một mình
Đố sao cho khỏi vướng tình nước mây?
Ý nghĩa:
Ca dao mô tả vẻ đẹp quyến rũ của biển Nha Trang về đêm. Người thơ thẩn giữa khung cảnh lãng mạn không khỏi mang tâm trạng vấn vương. “Tình nước mây” là cách nói ẩn dụ về mối tình mơ hồ, khó dứt trong lòng người.
6/
Gió đâu bằng gió Tu Bông
Thương ai bằng: thương cha, thương mẹ, thương chồng, thương con?
Ý nghĩa:
Câu ca thể hiện cảm xúc mãnh liệt của người phụ nữ. Gió Tu Bông được so sánh với tình thương – là thứ gió dữ dội, mạnh mẽ, như tình cảm sâu sắc dành cho gia đình. Đó là sự gắn bó thiêng liêng không gì sánh được.
7/
Buồn trông mặt bể Nha Trang
Thương cha nhớ mẹ lệ tràn thấm bâu
Ý nghĩa:
Câu ca dao thể hiện nỗi buồn xa quê, khi người con đứng trước biển Nha Trang và nhớ về cha mẹ. “Lệ tràn thấm bâu” là hình ảnh xúc động, tượng trưng cho nỗi nhớ dâng trào và lòng hiếu thảo sâu sắc.
8/
Thuyền ai ba bốn chiếc nghinh ngang
Chiếc nào chưa vợ để thế gian đi nhờ?
Để làm chi lững đững lờ đờ
Kẻ đi không dứt, người ngồi chờ căn duyên
Gá lời kêu chàng ở dưới thuyền
Đưa em qua đó, hết nhiêu tiền trả cho!
Làm người đừng có so đo
Ta chưa trốn chợ lật đò mấy khi
Chèo thuyền ra rước mau đi
Kẻo mà thục nữ chờ lâu mất lòng
– Thuyền anh ba bốn chiếc bộn bề
Chiếc vô Gia Định, chiếc về Nha Trang
Còn dư một chiếc đưa nàng
Em ơi bước xuống để chàng đưa qua
Đưa em về tới quê nhà
Chữ ân là nặng, còn là chữ duyên
Ý nghĩa:
Câu ca dí dỏm, hài hước nhưng chứa đựng triết lý tình duyên. Người con gái chủ động bày tỏ nguyện vọng được “đưa đò”, tượng trưng cho ước muốn kết duyên. Phần sau thể hiện sự hồi đáp của chàng trai, đồng thời khẳng định rằng nhân duyên là điều quý giá, khi đến thì nên nắm lấy, không nên để lỡ.
>>>Xem nội dung cùng chủ đề: Top câu ca dao tục ngữ về Yên Bái mang đậm bản sắc núi rừng
9/
Ngó ra ngoài biển thấy tàu
Ngó vô trong bãi thấy lầu ông Năm
Ý nghĩa:
Câu ca tả cảnh quen thuộc ở vùng biển Nha Trang – nơi có tàu thuyền ra vào tấp nập, bên trong là những ngôi nhà bề thế. "Lầu ông Năm" mang tính biểu tượng về một địa danh hoặc nhân vật nổi tiếng tại địa phương, cho thấy sự phát triển, sung túc.
10/
Trăng rằm mười sáu trăng treo
Anh đóng giường lèo cưới vợ Nha Trang
Ý nghĩa:
Câu ca thể hiện niềm vui cưới hỏi. "Trăng rằm" là hình ảnh tượng trưng cho sự viên mãn, tròn đầy – thời điểm tốt lành để dựng vợ gả chồng. Cưới “vợ Nha Trang” là lời tự hào về người con gái vùng biển duyên dáng, nết na.
11/
Yến đâu văng vẳng trên cao
Lửa chài soi bóng Cù Lao trước thuyền
Ý nghĩa:
Câu ca miêu tả không gian biển đêm Nha Trang đầy sống động. Tiếng chim yến, ánh lửa chài phản chiếu lên mặt biển, tạo nên bức tranh thơ mộng. Cù Lao (Cù Lao Chàm, Cù Lao Hòn Nội...) là biểu tượng của sự trù phú, bình yên.
12/
Đứng ở Hòn Chồng, trông sang Hòn Yến
Lên Tháp Bà, về viếng Sinh Trung
Giang Sơn cẩm tú chập chùng
Đôi ta gắn bó thủy chung một lòng
Ý nghĩa:
Câu ca giới thiệu các địa danh nổi tiếng của Nha Trang: Hòn Chồng, Hòn Yến, Tháp Bà Ponagar, chùa Sinh Trung. Giữa phong cảnh đẹp như tranh vẽ, đôi trai gái thề nguyện gắn bó trọn đời – tình yêu hòa quyện vào non nước hữu tình.
13/
Cây quế Thiên Thai mọc bên khe đá
Trầm nơi Vạn Giã hương toả Sơn lâm
Đôi đứa mình đây như quế với trầm
Trời xui, đất khiến sắt cầm trăm năm
Ý nghĩa:
Ca dao ví tình yêu đôi lứa như “quế với trầm” – hai loại hương quý, tượng trưng cho sự cao quý, gắn bó. “Thiên Thai” là nơi thần tiên, “Vạn Giã” là vùng nổi tiếng với trầm hương. Câu cuối thể hiện niềm tin định mệnh đã se duyên cho đôi lứa nên vợ nên chồng, vĩnh kết trăm năm.
14/
Ai về xóm Bóng, Hà Ra
Đi ngang Hòn Chữ cho ta nhắn lời
Nhắn ai nuôi chí vá trời
Lòng trung tạc đá muôn đời còn bia
Giải nghĩa:
Câu ca dao này mang đậm màu sắc địa phương của vùng Nha Trang, nhắc đến các địa danh như xóm Bóng, Hà Ra, và Hòn Chữ. Câu đầu thể hiện lời nhắn gửi người đi xa trở về quê hương. “Nhắn ai nuôi chí vá trời” là hình ảnh ẩn dụ cho người có chí lớn, khát vọng cao cả, lý tưởng lớn lao muốn cống hiến cho quê hương, đất nước.
“Lòng trung tạc đá muôn đời còn bia” thể hiện sự ghi nhận công lao, trung nghĩa của người ấy như được khắc ghi vào bia đá, trường tồn mãi với thời gian. Toàn bộ câu ca dao là lời ngợi ca và tưởng nhớ những con người trung kiên, giàu lý tưởng, sống có nghĩa khí, góp phần làm vẻ vang cho quê hương.
>>>Tìm hiểu sâu hơn tại đây: Top ca dao về mưa phổ biến nhất được truyền miệng
Những câu ca dao về Nha Trang không chỉ là di sản văn hóa tinh thần mà còn là lời nhắn gửi yêu thương từ bao thế hệ người dân phố biển. Qua từng vần thơ, ta thấy một Nha Trang gần gũi, bình dị và đáng yêu đến lạ. Dù đi đâu, ai cũng mang theo một phần ký ức gắn liền với tiếng ca dao của vùng đất thân thương này.
