Nam Cao (1915-1951), tên thật Trần Hữu Tri, là nhà văn hiện thực phê phán tiêu biểu của văn học Việt Nam thế kỷ XX. Sinh ra tại Hà Nam, ông để lại nhiều tác phẩm nổi bật như "Chí Phèo", "Lão Hạc", "Sống mòn". "Giăng sáng" (1942) là truyện ngắn tiêu biểu, phản ánh cuộc sống của trí thức nghèo và quan điểm nghệ thuật vị nhân sinh. Tác phẩm được viết trong bối cảnh xã hội thực dân nửa phong kiến, thể hiện tài năng phân tích tâm lý nhân vật sắc sảo của Nam Cao.
"Giăng sáng" kể về Điền, một trí thức tiểu tư sản nghèo, từng là giáo viên nhưng từ bỏ công việc ổn định để theo đuổi đam mê văn chương. Sống trong căn nhà tồi tàn cùng vợ và hai con, Điền đối mặt với cuộc sống túng thiếu, nơi gánh nặng kinh tế đè lên vai người vợ hay càm ràm. Mỗi đêm trăng sáng, Điền mang chiếc ghế mây – tài sản quý giá do trường học trả thay lương – ra sân, ngắm trăng và thả hồn vào giấc mộng văn chương. Với anh, văn chương phải như ánh trăng, làm đẹp cả những điều tầm thường, xấu xa.
Tuy nhiên, thực tế khắc nghiệt kéo Điền về với lo toan cơm áo. Viết lách không mang lại tiền, trong khi vợ anh phải tính toán từng đồng, thường xuyên gắt gỏng vì nghèo khó. Điền thương vợ con nhưng không thoát khỏi vòng xoay túng quẫn. Một lần, dưới ánh trăng, anh nhận ra rằng nghệ thuật không nên là "ánh trăng lừa dối", mà phải là tiếng nói của những kiếp lầm than. Cuối truyện, Điền ngồi viết giữa tiếng khóc con, tiếng càu nhàu của vợ, thể hiện sự thức tỉnh về con đường văn chương vị nhân sinh, phản ánh hiện thực đau khổ của cuộc đời.
>>> Xem thêm: Tóm tắt truyện quan âm thị kính
"Giăng sáng" là lời tuyên ngôn nghệ thuật của Nam Cao, nhấn mạnh rằng văn chương phải phản ánh hiện thực, đồng cảm với những kiếp người lầm than. Qua nhân vật Điền, tác phẩm khắc họa bi kịch của trí thức nghèo, khao khát lý tưởng nhưng bị cơm áo gạo tiền vùi dập. Truyện phê phán xã hội thực dân nửa phong kiến, nơi giấc mơ cao đẹp bị bóp nghẹt. Bài học rút ra là nghệ thuật chân chính phải gắn với cuộc sống, tôn vinh lòng nhân đạo và sự kiên cường. Tác phẩm khơi gợi lòng trắc ẩn và sự trân trọng giá trị của sự sáng tạo chân thực.
"Giăng sáng" của Nam Cao không chỉ là câu chuyện về bi kịch của một trí thức nghèo mà còn là lời khẳng định về sứ mệnh của văn chương. Hình ảnh Điền ngắm trăng giữa lằn ranh giữa mộng mơ và hiện thực khiến người đọc xúc động, suy ngẫm về giá trị của nghệ thuật và cuộc sống. Tác phẩm là tấm gương phản ánh xã hội Việt Nam trước Cách mạng, đồng thời truyền cảm hứng về lòng kiên trì theo đuổi đam mê. Hãy đọc "Giăng sáng" để cảm nhận sâu sắc tư tưởng nhân đạo và nghệ thuật vị nhân sinh của Nam Cao!
>>> Tham khảo thêm: Tóm tắt truyện tái ông thất mã
Địa chỉ email của bạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu.