Bài thơ Đêm khuya ở nhà quê của Hàn Mặc Tử sâu lắng và hay
Giữa lòng văn học hiện đại Việt Nam, Hàn Mặc Tử là một thi nhân có cá tính đặc biệt. Bài thơ “Đêm khuya ở nhà quê” không chỉ là bức tranh thiên nhiên mà còn phản chiếu tâm hồn nhạy cảm, cô đơn và đầy suy tư của tác giả.
Nội dung bài thơ Đêm khuya ở nhà quê
Lều tranh lạnh lẽo mấy canh thâu,
Lạnh cỏ cây trời lạnh đến đâu...
Hé cửa nhìn trăng, trăng tái mặt,
Gài then thắp nến, nến rơi châu.
Chiêm bao bóng lẩn Dao Trì động,
Mường tượng hồn chơi thệ thuỷ cầm.
Năm ngón đường tơ ngồi dậy bấm,
Gió quên than thở dế quên sầu.
Đôi nét về tác giả Hàn Mặc Tử
- Hàn Mặc Tử (1912 - 1940) tên khai sinh là Nguyễn Trọng Trí
- Ông sinh ra trong một gia đình trí thức nghèo theo đạo thiên chúa, từng làm công chức ở Bình Định sau ra Sài Gòn làm báo
- Năm 1936, mắc bệnh phong, ông về Quy Nhơn chữa bệnh và mất ở trại phong Quy Hòa
- Các tác phẩm chính:
+ thơ: Gái quê, Thơ điên, Xuân như ý, Thượng thanh khí,Cẩm châu duyên
+ kịch thơ: Duyên kỳ ngộ, Quần tiên hội
+ thơ văn xuôi: Chơi giữa mùa trăng
- Phong cách nghệ thuật:
+ là nhà thơ có sức sáng tạo mạnh mẽ nhất trong phong trào thơ mới
+ diện mạo thơ ông hết sức phức tạp và đầy bí ẩn, thấm đượm một tình yêu đau đớn hướng về cuộc đời trần thế
+ thơ ông hướng nội, khuynh hướng quay vào nội tâm, ít kể tả theo cái nhìn của con mắt
>>> Tham khảo thêm: Cảm nhận vẻ đẹp thiên nhiên trong bài thơ "Đêm Côn Sơn"
Ý nghĩa bài thơ Đêm khuya ở nhà quê
Khung cảnh cô liêu, lạnh lẽo của đêm khuya
Mở đầu bài thơ là hình ảnh "lều tranh lạnh lẽo", gợi sự đơn sơ và cô độc.
Từ cái lạnh của "cỏ cây" và trời đất, tác giả thể hiện sự giá buốt không chỉ của không gian mà còn là cái lạnh của tâm hồn, của nỗi cô đơn.
Nỗi cô đơn và tâm trạng thi nhân
Cảnh vật đều trở nên có linh hồn: trăng tái mặt, nến rơi châu – trăng như đồng cảm, nến như khóc.
Điều này cho thấy thi sĩ đang chìm trong nỗi buồn sâu sắc, cô quạnh đến mức thiên nhiên cũng như hòa cùng tâm trạng ấy.
Mộng mị và thoát ly thực tại
Hình ảnh "chiêm bao bóng lẩn Dao Trì động" và "thệ thủy cầm" là biểu tượng của mộng tưởng, của sự thoát ly khỏi hiện thực khắc nghiệt để tìm đến một cõi thơ mộng, huyền ảo.
Đây là tâm thế quen thuộc của người thi sĩ – khi nỗi buồn quá lớn, họ tìm đến giấc mơ và hoài niệm.
Nghệ thuật và tiếng lòng thầm kín
Hành động "ngồi dậy bấm năm ngón đường tơ" là biểu tượng cho sự khơi dậy cảm xúc qua âm nhạc hoặc sáng tác.
Cuối cùng, gió và dế cũng quên than sầu, như nói rằng: trong khoảnh khắc nghệ thuật thăng hoa, vạn vật lắng đọng, nhường chỗ cho cảm xúc con người.
>>> Tham khảo thêm: Cảm nhận sâu sắc về bài thơ Đêm Dài của Trần Tế Xương
Bài thơ cho thấy tài năng cảm nhận tinh tế của Hàn Mặc Tử trước những điều bình dị trong cuộc sống. Qua đó, ta càng thêm yêu quý vẻ đẹp lặng lẽ và sâu sắc của thơ ông.
