Những bài ca dao về mẹ xúc động nhất chan chứa yêu thương

Ca dao về mẹ là những lời thơ dân gian mộc mạc nhưng sâu sắc, chan chứa tình yêu thương và sự hy sinh thầm lặng của người mẹ Việt Nam. Từng câu ca đơn giản nhưng giàu cảm xúc, như lời ru ngọt ngào theo ta suốt cuộc đời. Cùng khám phá những vần ca da diết ấy để cảm nhận sâu hơn tình mẫu tử thiêng liêng và lòng biết ơn vô bờ với mẹ.

Một số câu ca dao, tục ngữ ca ngợi công lao của mẹ

1/

Câu ca dao:
Công cha như núi ngất trời,
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông.
Núi cao biển rộng mênh mông,
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi.
Câu ca dao thể hiện hình ảnh ví von đầy sâu sắc: cha được ví như núi cao, mẹ được ví như biển rộng để nhấn mạnh công ơn sinh thành và dưỡng dục to lớn của cha mẹ. Câu "Cù lao chín chữ" nói đến chín công lao của mẹ, là lời nhắc nhở người làm con luôn ghi nhớ và biết ơn.

2/

Câu ca dao:
Đố ai đếm được lá rừng,
Đố ai đếm được hết từng trời cao.
Đố ai đếm được vì sao,
Đố ai đếm công cha nghĩa mẹ.
Câu hỏi tu từ lặp đi lặp lại nhằm nhấn mạnh sự vô tận, không thể đong đếm của công cha nghĩa mẹ – thiêng liêng và sâu nặng như trời cao, biển rộng, như lá rừng và sao trời.

3/

Câu ca dao:
Ơn cha nặng lắm ai ơi!
Nghĩa mẹ bằng trời, chín tháng cưu mang.
Câu ca dao đề cao sự hy sinh thầm lặng của cha mẹ, đặc biệt là người mẹ đã mang nặng đẻ đau, nuôi nấng con trưởng thành. Câu nói thể hiện lòng biết ơn sâu sắc và sự tôn kính đối với bậc sinh thành.

4/

Câu ca dao:
Đố ai đếm được lá rừng,
Đố ai đếm được mấy tầng trời cao.
Đố ai đếm được vì sao,
Đố ai đếm được công lao mẹ già.
Không gì có thể đong điếm được công cha nghĩa mẹ, nhưng đặc biệt riêng đến công lao của mẹ già. Câu ca dao dùng hình ảnh thiên nhiên rộng lớn để diễn tả tình mẹ bao la không thể đo đếm bằng lời.

5/

Tục ngữ:
Công cha như núi Thái Sơn,
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.
Là câu tục ngữ nổi tiếng, quen thuộc nhất về công ơn cha mẹ. Núi Thái Sơn tượng trưng cho sự vững chãi, to lớn, còn dòng nước trong nguồn nói lên tình mẹ tinh khiết, âm thầm và liên tục nuôi dưỡng con cái.

6/

Câu ca dao:
Đi đâu mà bỏ mẹ già,
Gối nghiêng ai sửa,
Chén trà ai dâng?
Lời nhắn nhủ nhẹ nhàng, thể hiện tình cảm gia đình thiêng liêng. Khi con đi xa, mẹ già không còn ai chăm sóc. Câu thơ nhắc con cái luôn ghi nhớ, phụng dưỡng mẹ lúc tuổi già.

7/

Câu ca dao:
Lên non mới biết non cao,
Nuôi con mới biết công lao mẹ hiền.

Hàm ý sâu sắc: chỉ khi làm mẹ, trải qua quá trình nuôi con vất vả, con cái mới hiểu được công lao lớn lao của mẹ ngày xưa. Câu ca dao khơi gợi sự đồng cảm và biết ơn.

8/

Câu ca dao:
Ai rằng công mẹ như non,
Thật ra công mẹ lại còn lớn hơn.
Câu thơ phản bác lại lối ví thông thường, nhằm nhấn mạnh rằng dù lấy non cao để so sánh thì cũng chưa đủ diễn tả hết công lao trời biển của mẹ.

9/

Câu ca dao:
Lòng mẹ như bát nước đầy,
Mai này khôn lớn, ơn này tính sao?
So sánh lòng mẹ với “bát nước đầy” để nói đến tình cảm trọn vẹn, không chút vơi cạn. Câu hỏi ở dòng hai thể hiện sự day dứt, khắc khoải khi nghĩ đến việc báo đáp ơn nghĩa ấy.

10/

Câu ca dao:
Nhớ ơn chín chữ cù lao,
Ba năm bú mớm biết bao thân tình.
Nói về chín công lao của mẹ từ khi mang thai đến khi nuôi con lớn. Câu thơ gợi lại hình ảnh bú mớm thời thơ ấu để làm nổi bật tình thương mẹ dành cho con.

11/

Câu ca dao:
Con ho lòng mẹ tan tành,
Con sốt lòng mẹ như bình nước sôi.
Dùng hình ảnh so sánh sinh động để miêu tả cảm xúc của mẹ khi con ốm đau. Mỗi cơn sốt, cơn ho của con đều khiến mẹ lo lắng, xót xa, thậm chí còn đau hơn cả con.

12/

Câu ca dao:
Nuôi con chẳng quản chi thân,
Chỗ ướt mẹ nằm, chỗ ráo con lăn.

Nêu bật sự hy sinh của mẹ khi nuôi con: nhường nhịn từng điều nhỏ nhặt để con được thoải mái, ấm áp. Mẹ luôn đặt hạnh phúc của con lên trên bản thân mình.

13/

Câu ca dao:
Mẹ ngoảnh đi, con dại,
Mẹ ngoảnh lại, con khôn.
Chỉ vai trò quan trọng của mẹ trong việc dạy dỗ con nên người. Khi mẹ không để mắt, con dễ lạc lối; khi có mẹ dạy bảo, con mới khôn ngoan.

14/

Tục ngữ:
Mẹ giàu con có, mẹ khó con không.
Nói đến mối liên hệ khăng khít giữa mẹ và con. Khi mẹ còn sống và khỏe mạnh, con cái còn phúc. Khi mẹ khổ cực, con cái cũng khó thành đạt hoặc mất điểm tựa cuộc đời.

>>>Bổ sung kiến thức tại đây: Cảm nhận sâu sắc về bài ca dao đêm qua ra đứng bờ ao

Câu ca dao, tục ngữ  nói về tình mẫu tử sâu sắc

1/
Câu ca dao:
Thương mẹ nhớ cha như kim châm vào dạ,
Nghĩ đến chừng nào, lụy hạ tuôn rơi.
Thuyền không bánh lái thuyền quầy,
Con không cha mẹ, ai bày con nên?
Câu ca dao diễn tả nỗi nhớ cha mẹ da diết như kim châm vào tim. Cha mẹ là người dẫn đường chỉ lối, như bánh lái cho con thuyền đời. Mất cha mẹ là mất phương hướng sống.

2/
Câu ca dao:
Ví dầu mẹ chẳng có chi,
Chỉ con với mẹ chẳng khi nào rời.
Tình cảm mẹ con không bị chi phối bởi vật chất. Dù mẹ không có của cải, nhưng mẹ và con luôn gắn bó, không rời xa.

3/
Câu tục ngữ:
Trời cao, biển rộng, đất dày,
Ơn cha nghĩa mẹ, ơn thầy chớ quên.
Ơn cha mẹ và thầy cô lớn lao như trời đất, biển cả. Làm người phải biết ghi nhớ công ơn sinh thành và dạy dỗ.

4/
Câu ca dao:
Đi khắp thế gian không ai tốt bằng mẹ,
Gánh nặng cuộc đời không ai khổ bằng cha.
Mẹ là biểu tượng của tình yêu thương vô điều kiện. Cha là người âm thầm gánh chịu cực nhọc vì con cái. Tình cha mẹ là vô biên và vĩ đại.

5/
Câu ca dao:
Chim trời ai dễ đếm lông,
Nuôi con ai dễ kể công tháng ngày.

Tình yêu và sự hy sinh của cha mẹ cho con cái nhiều đến mức không thể đếm xuể, giống như lông chim trời không thể đếm hết.

6/
Câu ca dao:
Ta đi trọn kiếp con người,
Cũng không đi hết những lời mẹ ru.
Lời ru của mẹ là biểu tượng của tình thương bao la, đi suốt cuộc đời con. Dù lớn khôn, con vẫn mãi nhớ tiếng ru ngọt ngào và ấm áp ấy.

7/
Câu ca dao:
Ơn hoài thai to như bể,
Công dưỡng dục lớn tựa sông.
Em nguyện ở vậy không chồng,
Lo nuôi cha mẹ, hết lòng làm con.
Câu ca dao khẳng định công ơn sinh thành, nuôi dưỡng to lớn của cha mẹ. Người con thể hiện tấm lòng hiếu thảo, sẵn sàng hy sinh hạnh phúc cá nhân để phụng dưỡng cha mẹ suốt đời.

8/
Câu tục ngữ:
Mẹ dạy thì con khéo,
Bố dạy thì con khôn.
Công ơn dạy dỗ của cha mẹ không chỉ giúp con nên người mà còn khéo léo, thông minh. Mẹ dạy sự mềm mại, khéo léo, cha dạy sự cứng cỏi, khôn ngoan.

9/
Câu ca dao:
Bồng cho con bú một hồi,
Mẹ đã hết sữa, con vòi con la.
Mẹ luôn cố gắng hết sức vì con. Dù kiệt quệ, mẹ vẫn không tiếc điều gì. Nhưng con trẻ lại chưa hiểu, vẫn đòi hỏi – thể hiện sự hy sinh thầm lặng của mẹ.

10/
Câu ca dao:
Nuôi con buôn tảo bán tần,
Chỉ mong con lớn nên thân với đời.
Những khi trái nắng trở trời,
Con đau là mẹ đứng ngồi không yên.
Trọn đời vất vả triền miên,
Chăm lo bát gạo đồng tiền nuôi con.
Mẹ sẵn sàng lao động vất vả, buôn bán sớm hôm vì con cái. Mẹ luôn lo lắng cho con từng miếng ăn, giấc ngủ, nhất là khi con bệnh. Đó là cả một đời hy sinh thầm lặng.

Top cấu ca dao tục ngữ bày tỏ lòng hiếu thảo với mẹ

1/
Câu ca dao:
Đêm rằm tháng Bảy Vu Lan,
Phận con báo hiếu muôn ngàn ghi ân.
Câu ca dao nói về ngày lễ Vu Lan – dịp để con cái thể hiện lòng biết ơn, hiếu kính đối với cha mẹ. Đây là dịp linh thiêng để mỗi người con hướng lòng về đấng sinh thành.

2/
Câu ca dao:
Đói lòng ăn đọt chà là,
Để cơm nuôi mẹ, mẹ già yếu răng.
Đói lòng ăn trái ổi non,
Nhịn cơm nuôi mẹ cho tròn nghĩa xưa.
Tình con với mẹ thể hiện qua hành động hy sinh thầm lặng. Dù bản thân đói khát, người con vẫn nhường cơm cho mẹ già, giữ trọn đạo làm con.

3/
Câu ca dao:
Đói lòng ăn bát cháo môn,
Để cơm nuôi mẹ cho tròn hiếu trung.
Người con hiếu thảo sẵn sàng nhường phần ăn ngon, chịu thiệt thòi để mẹ được no đủ. Đây là hành động đầy yêu thương, thể hiện đạo làm con chân thành.

4/
Câu tục ngữ:
Tu đâu cho bằng tu nhà,
Thờ cha kính mẹ mới chân tu.
Làm người, tu thân trước tiên phải là người con hiếu thảo. Kính trọng cha mẹ là nền tảng đạo đức, là cốt lõi của đạo làm người.

5/
Câu ca dao:
Lên non mới biết non cao,
Nuôi con mới biết công lao mẹ, thầy.
Chỉ khi trưởng thành, trải qua việc nuôi con, ta mới thấu hiểu sâu sắc những vất vả, nhọc nhằn của mẹ và thầy cô trong quá khứ.

6/
Câu tục ngữ:
Con người có tổ có tông,
Như cây có cội, như sông có nguồn.
Làm người phải nhớ cội nguồn, biết ơn tổ tiên, cha mẹ. Tình mẫu tử gắn liền với đạo lý "uống nước nhớ nguồn" của dân tộc Việt Nam.

7/
Câu ca dao:
Mẹ già đầu tóc bạc phơ,
Lưng đau con đỡ, mắt mờ con nuôi.
Người con hiếu thảo luôn sẵn sàng chăm sóc mẹ già, đỡ đần từ bữa ăn đến giấc ngủ, như cách mẹ từng nuôi con thuở bé thơ.

8/
Câu ca dao:
Đói lòng ăn trái ổi non,
Nhịn cơm nuôi mẹ cho tròn nghĩa xưa.
Tình con hiếu thảo thể hiện qua việc nhường phần ăn cho mẹ. Dù khó khăn, đói khát, con vẫn giữ trọn đạo làm con với mẹ già.

9/
Câu ca dao:
Mẹ già như chuối ba hương,
Như xôi nếp một, như đường mía lau.
Câu ca dao ví mẹ già như những thứ ngọt ngào, thơm thảo – là hình ảnh thân thương, quý giá mà con luôn muốn gìn giữ, nâng niu.

10/
Câu ca dao:
Mẹ già hết gạo treo niêu,
Mà anh khăn đỏ khăn điều vắt vai.
Câu này phê phán những người con sống phô trương, vô tâm với mẹ già nghèo khổ. Hình ảnh tương phản giữa "niêu treo" và "khăn điều" khiến người đọc phải suy ngẫm.

11/
Câu ca dao:
Mồ côi cha ăn cơm với cá,
Mồ côi mẹ lót lá mà nằm.
Mất cha là mất chỗ dựa vật chất, nhưng mất mẹ là mất cả tình thương, sự chăm lo. Mẹ là người luôn lo lắng từng giấc ngủ, bữa ăn cho con.

12/
Câu ca dao:
Đêm nay con ngủ giấc tròn,
Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.
Mẹ là nguồn yêu thương dịu dàng, âm thầm ru con vào giấc ngủ. Mẹ như ngọn gió mát lành, theo con suốt cả cuộc đời dài rộng.

Những bài ca dao nhớ về mẹ

1/
Câu ca dao:
Chiều chiều xách giỏ hái rau,
Ngó lên mả mẹ ruột đau như dần.
Nỗi đau mất mẹ được khắc họa rõ ràng trong từng hành động hằng ngày. Cái nhìn về mộ mẹ khiến tim con quặn thắt, như bị bóp nghẹn bởi nỗi nhớ thương vô hạn.

2/
Câu ca dao:
Công cha đức mẹ cao dày,
Cưu mang trứng nước những ngày ngây thơ.
Nuôi con khó nhọc đến giờ,
Trưởng thành con phải biết thờ song thân.
Cha mẹ đã dày công nuôi nấng từ lúc lọt lòng đến khi khôn lớn. Làm con phải biết hiếu nghĩa, kính thờ cha mẹ khi trưởng thành.

3/
Câu ca dao:
Mẹ già ở tấm lều tranh,
Sớm thăm tối viếng mới đành dạ con.
Dù mẹ ở trong cảnh nghèo khó, đơn sơ, người con vẫn mong được gần gũi, chăm sóc mỗi ngày để vẹn tròn lòng hiếu thảo.

4/
Câu ca dao:
Đêm khuya trăng rụng xuống cầu,
Cảm thương cha mẹ dãi dầu ruột đau.
Giữa đêm khuya thanh vắng, ánh trăng gợi lên nỗi nhớ cha mẹ từng tảo tần, lam lũ vì con. Tình thương dâng trào khiến lòng con nhói đau.

5/
Câu ca dao:
Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa,
Miệng nhai cơm búng, lưỡi lừa cá xương.
Nỗi nhớ về mẹ hiện lên từ những ký ức giản dị thời thơ ấu. Hình ảnh mẹ bón cơm, gỡ cá thể hiện tình yêu thương vô bờ bến.

6/
Câu ca dao:
Vắng nghe chim vịt kêu chiều,
Bâng khuâng nhớ mẹ chín chiều ruột đau.
Âm thanh chiều tà gợi nhớ đến mẹ, khiến lòng người con xa quê nghẹn ngào, nỗi nhớ như cuộn dâng trong tim.

>>>Tiếp tục khám phá: Bài ca dao đi cấy truyền thống ý nghĩa và sâu sắc nhất

7/
Câu ca dao:
Đói lòng ăn đọt chà là,
Để cơm nuôi mẹ, mẹ già yếu răng.
Người con chấp nhận phần thiệt thòi, nhịn ăn để mẹ già có bữa cơm đầy đủ. Một hành động nhỏ nhưng chứa đựng tình yêu thương sâu nặng.

8/
Câu ca dao:
Má ơi, đừng gả con xa,
Chim kêu, vượn hú biết nhà má đâu.
Nỗi lo sợ khi phải xa mẹ. Câu ca dao thể hiện mong muốn được gần bên, chăm sóc và nương tựa nơi vòng tay mẹ.

9/
Câu ca dao:
Mẹ già ở tấm lều tranh,
Sớm thăm tối viếng mới đành dạ con.
Lặp lại nhưng vẫn đầy cảm xúc. Câu ca dao cho thấy người con chỉ thấy yên lòng khi được gần mẹ, dù chỉ trong túp lều đơn sơ.

10/
Câu ca dao:
Sống thì con chẳng cho ăn,
Chết thì xôi thịt, làm văn tế trời.
Phê phán những người con chỉ biết hình thức sau khi cha mẹ mất, mà khi còn sống lại không chăm sóc, phụng dưỡng.

11/
Câu ca dao:
Nuôi con chẳng quản chi thân,
Bên ướt mẹ nằm, bên ráo con lăn.
Mẹ luôn hy sinh vì con, nhường nhịn cả chỗ nằm ấm áp. Câu ca dao thấm đẫm tình mẫu tử, khiến người nghe xúc động.

12/
Câu ca dao:
Một mẹ nuôi được mười con,
Nhưng mười con không nuôi được một mẹ.
Lên án thực tế đau lòng trong xã hội – mẹ có thể hy sinh cho nhiều con, nhưng đôi khi nhiều con lại không cùng nhau chăm lo mẹ già.

13/
Câu ca dao:
Mẹ già như ánh trăng khuya,
Dịu dàng soi tỏ bước đi con hiền.
Mẹ là nguồn sáng nhẹ nhàng, luôn dẫn đường, soi lối cho con bằng sự yêu thương và bao dung.

14/
Câu ca dao:
Mẹ còn chẳng biết là may,
Mẹ mất mới tiếc những ngày làm con.
Nhiều người chỉ nhận ra giá trị của mẹ khi đã mất đi. Câu ca dao là lời nhắn nhủ hãy yêu thương khi còn có thể.

15/
Câu ca dao:
Công cha đức mẹ cao dày,
Cưu mang trứng nước những ngày ngây thơ.
Nuôi con khó nhọc đến giờ,
Trưởng thành con phải biết thờ song thân.
Tiếp tục nhấn mạnh đạo hiếu. Cha mẹ là người cho ta tất cả, nên khi khôn lớn, con phải báo đáp, chăm lo chu đáo.

16/
Câu ca dao:
Cầm cần rau cá ngược xuôi,
Nấu canh rau bợ mà nuôi mẹ già.
Người con tảo tần, kiếm rau, bắt cá để chăm sóc mẹ. Một hình ảnh bình dị nhưng chứa chan tình cảm và trách nhiệm.

17/
Câu ca dao:
Công cha nghĩa mẹ cao vời,
Nhọc nhằn chẳng quản suốt đời vì ta.
Nên người con phải xót xa,
Đáp đền nghĩa nặng như là trời cao.
Đội ơn chín chữ cù lao,
Sanh thành kể mấy non cao cho vừa.
Bài ca thể hiện lòng biết ơn sâu sắc. Công sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ ví như trời biển, cao cả và thiêng liêng, không gì sánh nổi.

18/
Câu ca dao:
Ai về tôi gởi buồng cau,
Buồng trước kính mẹ, buồng sau kính thầy.
Ai về tôi gởi đôi giày,
Phòng khi mưa gió để thầy mẹ đi.
Người con ở xa nhớ mẹ, nhớ thầy, muốn gửi chút lễ nghĩa để tỏ lòng biết ơn. Những món quà tuy nhỏ nhưng đầy tình cảm.

19/
Câu ca dao:
Thêm một người quả đất chật thêm,
Thiếu mẹ thế giới đầy nước mắt.
Mẹ là nguồn sống, là sự ấm áp cho cả cuộc đời. Thiếu mẹ, thế gian dù rộng lớn vẫn trở nên trống vắng, cô đơn và đau buồn.

 

Ca dao về mẹ không chỉ là di sản văn hóa mà còn là biểu tượng của tình mẫu tử vĩnh hằng. Những vần thơ mộc mạc ấy giúp ta thấu hiểu, trân quý công ơn sinh thành dưỡng dục. Dù ở bất kỳ thời đại nào, những câu ca vẫn vang vọng trong tâm hồn người Việt như lời nhắc nhở yêu thương và tri ân người mẹ thân yêu.